Wywiad w Polskim Radiu Białystok prof. dr. hab. Macieja Perkowskiego – koordynatora RODM w województwie podlaskim

W ramach audycji „Ważna sprawa” Adam Janczewski zaprosił do studia Polskiego Radia Białystok prof. dr. hab. Roberta Ciborowskiego – dziekana Wydziału Ekonomii i Finansów Uniwersytetu w Białymstoku, prof. dr. hab. Macieja Perkowskiego – koordynatora Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej w województwie podlaskim oraz dr. Kamila Gorynia z Wydziału Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu w Białymstoku.

Podczas rozmowy prof. Perkowski podkreślił znaczenie członkostwa w Unii Europejskiej w rozwoju i funkcjonowaniu współczesnej Polski. Zwrócił uwagę, że pozytywny wpływ interwencji z funduszy europejskich to nie tylko same inwestycje czy przedsięwzięcia zrealizowane za pomocą tych środków, ale przede wszystkim ukształtowanie modelu project finance w polskiej gospodarce, społeczeństwie i samorządzie. Innymi słowy, nauczyliśmy się – inspirowani dźwignią funduszy europejskich – uruchamiać i realizować własne, skomplikowane projekty finansowe i inwestycyjne.

Ponadto profesor Perkowski podkreślił niefortunny wpływ krajowej gry sprawami zagranicznymi, w tym unijnymi, przez polityków, w konsekwencji czego sprawy wcześniej bezkosztowe na poziomie Unii Europejskiej zaczynają kosztować, gdyż obecnie dostęp do informacji jest szybki, a partnerzy europejscy szybko dowiadują się, że dana deklaracja padła w kraju, więc jej ewentualne powodzenie na poziomie Unii zaczynają rozgrywać. W swojej wypowiedzi profesor odniósł się też do koncepcji regionów trudnosąsiedzkich, którą niestrudzenie propaguje jako przykład rozwiązania, które mogłoby i powinno stanowić przykład konstruktywnego i kreatywnego podejścia Polski, zamiast podejścia reaktywnego, gdy wobec stanowisk i koncepcji proponowanych przez inne państwa zgłaszamy proste stanowisko, tak lub nie. W dyskusji pojawił się też wątek suwerenności versus pogłębianie integracji – tu profesor Maciej Perkowski wskazał, że istotą suwerenności jest m.in. możliwość skutecznego przyjmowania zobowiązań międzynarodowych.

Koordynator RODM podniósł, że w tym zakresie konieczne jest uświadamianie społeczeństwa w kwestii zależności przyczynowo – skutkowej w przeciwnym wypadku ogół społeczeństwa ze zdziwieniem przyjmuje sytuacje, w których Unia Europejska czegoś wymaga lub coś wymusza, choć wcześniej nasze państwo taką możliwość zaakceptowało. W tym ostatnim zakresie profesor podniósł potrzebę wyjaśniania znaczenia orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który interpretuje prawo unijne tworząc niekiedy rozwiązania interpretacyjne o charakterze aktywizmu sędziowskiego, gdy wyjściowe przepisy unijne literalnie wskazują określone treści, a wskutek interpretacji orzecznictwa są odpowiednio aktualizowane poprzez odzwierciedlenie szerszego kontekstu społeczno-gospodarczego lub politycznego.

To trudne kwestie, dlatego proste ich tłumaczenie na zasadzie „zamiast” jest niezbędne, by zapewnić społeczeństwu możliwie realistyczny obraz tego, czym jest Unia, jak działa i jak należy do niej podchodzić. Jeśli tą kwestię odpuścimy, zostawimy pole populizmowi i zniekształceniom dezinformacyjnym. Unia jest projektem wymagającym, którego realizacja powinna być domeną ludzi kompetentnych, zaangażowanych i kreatywnych – wówczas bilans korzyści na tle ewentualnych strat nigdy nie będzie zagrożony.

fot. Sylwia Krassowska, Polskie Radio Białystok